De taak van lijm voor houten vloeren is de organische houten vloerelementen stevig te verbinden met de doorgaans anorganische dekvloer. De lijm moet het hout op zijn plaats houden, het verbinden met de onderliggende dekvloer en de spanning afkomstig van de natuurlijke uitzetting en inkrimping van het hout overbrengen op de doorgaans stijve dekvloer. De ongewenste maar natuurlijke beweging van het hout kan zichtbaar worden in cupping, voegvorming of in extreme situaties het bezwijken van de lijm of de dekvloer.
Lijmklassen voor Houten Vloeren
Lijmen voor houten vloeren worden gekenmerkt door hun prestaties onder afschuifspanning, die het best overeenkomen met de situatie waarin zij worden aangebracht en het hout met de dekvloer verbinden. Overschrijdingswaarden zoals beschreven in de Europese norm EN 14293 worden in het algemeen gebruikt om dit voor de respectieve lijm in de productinformatiebladen te classificeren. Er zijn 3 klassen lijmen voor de verlijming van houten vloeren:
Harde Lijmen
(gedefinieerd als met een overlapafschuiving van ≥ 3 MPa)
Over het algemeen kunnen deze de beweging van het hout slechts gedeeltelijk opvangen, zodat de spanning hiervan rechtstreeks op de dekvloer wordt overgedragen. Als de dekvloer niet sterk genoeg is, zal deze bezwijken en binnen de dekvloer breken. Als de hechting niet sterk genoeg is, zal de lijm op het grensvlak bezwijken.
Hard-Elastische Lijmen
(gedefinieerd als met een overlapafschuiving van 2 – < 3 MPa)
Dit is een compromis met enkele van de voordelen van zowel harde als elastische lijmen. Sterk genoeg om de beweging van het hout te beperken en elastisch genoeg om de spanning gelijkmatig op de dekvloer te absorberen en op te vangen. Dit type hard-elastische lijmen wordt aanbevolen voor het verlijmen van grote massieve houten plankenvloeren.
Elastische Lijmen
(gedefinieerd als met een overlapafschuiving van 1 – < 2 MPa)
Deze elastische lijmen worden nu zeer vaak gebruikt voor het verlijmen van parketvloeren en kleinere massieve natuurlijke houtsoorten met beperkte beweging. Elastische lijmen zijn de beste oplossing om de spanning van het hout op de dekvloer te absorberen en op te vangen, terwijl de natuurlijke beweging van het hout slechts gedeeltelijk wordt beperkt.
Aan de chemiekant zijn er nu verschillende polymere lijmen technologieklassen:
Technologie | Lijmclassificatie [Overlapafschuiving] |
Voordelen | Nadelen |
---|---|---|---|
Op basis van oplosmiddelen | Harde lijm | Snel Economisch |
Hoge VOS-emissies bij toepassing en onderhoud Beperkt toepassingsgebied |
Op waterbasis | Harde lijm | Lage EHS-impact Lage kosten |
Vochtgevoelig (niet geschikt in hogere RV%) Zeer beperkte toepassingen |
2-componenten PU | Hard-elastisch Harde lijm |
Zeer breed toepassingsgebied Goede kosten-prestatieverhouding |
Twee-componenten Snelle uitharding EHS problemen tijdens installatie |
2-componenten Epoxy-PU |
Hard-elastisch Harde lijm |
Lange open tijd Goede kosten-prestatieverhouding |
Twee-componenten EHS problemen tijdens installatie |
1-component PU | Elastisch | Hoge breukrek Stabiel en robuust |
Beperkt toepassingsgebied Moeilijk om lijmresten van hout te verwijderen |
1-component SMP (Silane Modified Polymer) |
Elastisch Hard-elastisch Hard |
Het meest recente technologieplatform nu op grote schaal beschikbaar Met een breed assortiment lijmproducten voor de meest uiteenlopende toepassingen. |
Grote kwaliteitsverschillen - je krijgt waarvoor je betaalt |
De afschuifwaarde wordt bepaald door twee overlappende houten stukken te verlijmen die vervolgens na uitharding op treksterkte worden getest in een standaard proefbank.
Het toepassingsgebied van de lijmen moet door de fabrikant worden opgegeven en bevestigd, d.w.z. de soorten ondergronden, dekvloeren, houtsoorten, plankafmetingen en omgevingsomstandigheden, samen met de beperkingen en de noodzakelijke installatieprocedures.
Tegenwoordig domineren in Europa één-componentenlijmen op basis van SMP de markt voor het verlijmen van houten vloeren dankzij hun veelzijdigheid, hetgeen resulteert in een breed assortiment, variërend van basisoplossingen voor samengesteld hout tot hoogwaardige oplossingen voor grote massief houten planken. Bovendien kunnen SMP-lijmen worden geleverd in plastic emmers en zijn lijmresten of -vlekken gemakkelijk schoon te maken en te verwijderen.
Niet-Reactieve Lijm voor Houten Vloeren
Lijmen op waterbasis (ook dispersies genoemd) of op basis van oplosmiddelen harden uit tot stijve dunne films doordat ze hun vloeibare drager verliezen. Water komt vrij in de dekvloer en het hout, terwijl oplosmiddelen meestal in de lucht verdampen. Water- en solventlijmen zijn oudere technologieën en worden tegenwoordig zelden commercieel gebruikt vanwege hun beperkingen met houten en dekvloeren, plus hun EHS/VOC-problemen.
Deze lijmsoorten werden echter op grote schaal gebruikt voordat moderne reactieve lijmsoorten bekender en beproefd werden, maar zij zijn nog steeds verkrijgbaar, hoewel zij, afgezien van hun lage kosten, geen echte voordelen opleveren.
Reactieve Lijm voor Houten Vloeren
Houten vloeren worden tegenwoordig meestal geïnstalleerd met behulp van reactieve lijmen, omdat deze technologieën verschillende belangrijke voordelen hebben:
- Gebruiksgemak, gekenmerkt door optimale open tijden, giet- en spreidbaarheid, troffelstabiliteit, geur, reinigbaarheid en andere.
- Aanbrengen van een dikke film, waardoor oneffenheden zoals bij een egalisatiemortel kunnen worden gecompenseerd en tijd wordt bespaard.
- Aanvangshechting, nodig om het hout op zijn plaats te houden tot de lijm is uitgehard. Vooral bij het leggen van grotere houten planken die nooit perfect vlak zijn, is deze aanvangshechting essentieel.
- Breed toepassingsgebied voor het overlappen van verschillende dekvloeren en voor het leggen van verschillende houtsoorten en verschillende houtafmetingen.
- Uithardingstijd waarna de houten vloer kan worden belopen en indien nodig verder behandeld (bijv. schuren, polijsten of lakken etc.).
- Zekerheid, dat de binding en de systeemopbouw (dekvloer-lijm-hout) stabiel zijn. Dit betekent dat de beweging van het hout wordt beperkt, waardoor cupping en kiervorming worden voorkomen; bovendien worden spanningen opgevangen en geabsorbeerd in de lijmlaag, waardoor de dekvloer wordt beschermd tegen spanningsscheuren en lijm- en cohesiefouten in het systeem worden voorkomen.
Er zijn veel verschillende kwaliteiten lijm op de markt die worden verkocht voor het verlijmen van houten vloeren. Over het algemeen is in Europa een belangrijk selectiecriterium de prijs per gewicht (kg) van de lijm, daarom is het ook altijd belangrijk het aanbevolen lijmgewicht per oppervlakte te controleren, aangezien de houten vloeren in hun geheel per oppervlakte (vierkante meter) worden verkocht, wat betekent dat u de kosten per emmer van bijvoorbeeld 10 kg niet kunt vergelijken. Het loont om te controleren!
Reactieve lijmen harden na het aanbrengen uit tot een stabiel polymeernetwerk. De aanvankelijk stroperige vloeistof wordt een vaste stof met elastische tot harde mechanische eigenschappen, afhankelijk van de dichtheid van het polymeernetwerk. Er zijn één- en twee-componenten reactieve lijmen:
1-component Lijmen
Bij één-component lijmen wordt de polymerisatie van de lijm gestuurd door de omgevingsvochtigheid. Daarom zijn de insteltijden (huidtijd) en de uithardingstijden afhankelijk van de vochtigheid, de omgevingstemperatuur en de lijmdikte, aangezien deze lijmen van buiten naar binnen uitharden. Daarom verloopt de reactie bij lagere temperaturen en dienovereenkomstig drogere lucht langzamer, terwijl in een warm en vochtig klimaat de reactie sneller verloopt en zowel de huidtijd als de uithardingstijd dus korter/sneller zijn.
2-componenten Lijmen
Bij twee-componenten lijmen begint de reactie wanneer de twee componenten met elkaar worden gemengd. De uithardingstijd wordt bepaald door het type en de aard van de verharder en de omgevingstemperatuur. Wanneer beide componenten eenmaal grondig in de juiste hoeveelheden zijn gemengd, zijn deze systemen zeer robuust en betrouwbaar.
Installatiemethoden voor Houten Vloeren - Sika® AcouBond-Systeem
Er zijn verschillende manieren om een houten vloer te plaatsen. De meest gebruikelijke methoden zijn de traditionele mechanische bevestiging, de volvlakverlijming, de cordonverlijming en de zogenaamde zwevende installatie. Het Sika® AcouBond-Systeem is een andere methode die de voordelen van zwevende plaatsing combineert met volledige oppervlakteverlijming voor meer unieke voordelen die hieronder worden beschreven.
Over het algemeen is de beste manier om een houten vloer te plaatsen tegenwoordig altijd een volledige oppervlakteverlijming van de houten planken/elementen op de dekvloer of een andere ondergrond. De belangrijkste voordelen van dit systeem zijn:
- Comfort en veiligheid: Wij staan graag op een stevige en vaste ondergrond.
- Geluidsdemping: Loopgeluiden worden niet weerkaatst in de ruimte, maar geabsorbeerd door de massa van de vloer.
- Warmtegeleiding: Bij vloerverwarming moeten houten vloeren gelijmd worden om een efficiënte warmteoverdracht mogelijk te maken.
- Duurzaam: Verlijming verenigt het hout, de lijm en de dekvloer als een samengestelde eenheid, waardoor het sterk is.
- Hygiënisch: Niet gelijmde houten vloeren hebben veel flexibele verbindingen en holle ruimtes, ideaal voor stofophoping en microbiële groei.
- Duurzaam: Alleen stevig verlijmde houten vloeren kunnen gelijkmatig worden geschuurd en gelakt.
- Universeel en veelzijdig: Van een gewone lineaire plankinstallatie tot een parket met visgraatmotief en andere houten vloerkunstwerken zijn mogelijk.
Vanwege het schijnbare gemak en de eenvoud, plus de ruime beschikbaarheid van samengesteld hout in de detailhandel zijn er veel doe-het-zelf installaties, maar deze hebben allemaal ernstige nadelen en zijn waarschijnlijk meer decoratief dan duurzaam. Deze aanpak en deze producten worden daarom niet aanbevolen voor professionals, hoogwaardige residentiële, openbare of commerciële toepassingen.
Sika® AcouBond-Systeem is een interessant, rendabel en veel beter presterend alternatief voor zwevende installaties, dat gebruik maakt van een deel van deze eenvoud, gecombineerd met de voordelen van volledig oppervlaktegebonden oplossingen.
Sika® Acoubond-Systeem bestaat uit een geluiddempende en isolerende mat met langwerpige perforaties. Deze mat wordt op de vloer uitgespreid en in de langwerpige perforaties worden driehoekige parels van elastische houten vloerlijm rechtstreeks op de voorbereide dekvloer aangebracht. Tenslotte wordt het parket over de mat en de lijm gelegd.
De voordelen van het Sika® AcouBond-Systeem zijn:
Eenvoudig te installeren:
- Werkt op oneffen, ruwe en zwakke dekvloeren.
- Beperkte vaardigheid nodig, het aanbrengen van de lijm met het pistool is eenvoudig.
- Faalveilig, de geperforeerde mat is een eenvoudige gids om ervoor te zorgen dat er voldoende lijm wordt aangebracht en dat de ruimte tussen het hout en de vloer behouden blijft.
Comfort en veiligheid:
- Stevige en vaste ondergrond die idealiter veerkrachtig is om op te leven en te werken.
Geluidsdemping:
- Voor een aanzienlijk verbeterde akoestiek.
Producten en Toepassingen van Sika Belgium
Productnaam | Toepassingen & Kenmerken | Classificatie & Certificering | Technologie |
---|---|---|---|
SikaBond®-151 | Voor synthetische & kleine houtsoorten Gietbaar |
Elastisch EC1PLUS, A+, AgBB, DiBt Ftalaatvrij |
1-comp. SMP (Silane Modified Polymer) |
SikaBond®-54 Parquet | Voor alle houtsoorten Gemakkelijk aan te brengen |
Elastisch EC1PLUS, A+, M1, AgBB, DiBt |
1-comp. PU |
SikaBond®-52 Parquet | Voor alle houtsoorten Niet-zakkend |
Elastisch EC1PLUS, A+, M1, AgBB, DiBt |
1-comp. PU |
Auteur
Dr. Dominik Huber
Corporate Product Engineer
Target Market Sealing & Bonding
Sika Services AG